Dementie is een aandoening die vooral in verband wordt gebracht met de ouderdom. Toch kan dementie ook bij jonge mensen voorkomen. Dementie kan door veel verschillende aandoeningen worden veroorzaakt. Deze hebben allemaal gemeen dat ze veranderingen in het cognitief functioneren, het gedrag of emoties tot gevolg hebben waardoor iemand in het alledaagse leven meer en meer wordt beperkt. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld het geheugen, beperkingen op het gebied van taal, het uitvoeren van handelingen of het verwerken of begrijpen van informatie. Afhankelijk van de vorm van de dementie staan andere symptomen op de voorgrond. Bij de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende variant van dementie op jonge leeftijd staan vaak beperkingen in het houden van overzicht, problemen met het handelen of het zichzelf duidelijk maken op de voorgrond. Frontotemporale dementie, wat veel vaker bij jonge dan bij oudere mensen voorkomt, kenmerkt zich vooral door veranderingen in gedrag, persoonlijkheid en emoties of juist taalproblemen.
Kenmerkend voor dementie op jonge leeftijd is de grote verscheidenheid in de oorzaken van de dementie. Omdat bij jonge mensen symptomen als geheugenproblemen vaak niet op de voorgrond te staan wordt dit bij hen vaak niet tijdig herkend. Huisartsen en ARBO-artsen denken ook bij jonge mensen vaak niet snel aan dementie. Het duurt dan vaak ook lang tot er een diagnose wordt gesteld. In de tussentijd geeft dit veel onzekerheid bij de persoon of diens naasten. De aandoening kan namelijk wel al een grote impact hebben op het werk, maar ook bijvoorbeeld op het gezinsleven. Vaak kan de persoon met dementie zijn werk niet meer goed uitvoeren, met een ziekmelding of soms zelfs ontslag tot gevolg. Juist bij dementie op jonge leeftijd hebben ook vaak gedragsveranderingen een grote weerslag op het gezinsleven. Niet zelden leidt dit tot conflicten en overbelasting van de mantelzorger. Daarnaast verandert door de dementie binnen de partnerrelatie en het gezinsleven de rolverdeling, wat veel aanpassing vergt van de diverse gezinsleden. Het hervinden van een balans als gezin vormt dan ook vaak een belangrijke uitdaging.
